Bàn tay thay đôi mắt

Những người khiếm thị đã vượt lên trên số phận mưu sinh và mưu cầu hạnh phúc. Hạnh phúc nở hoa từ nghị lực, ý chí kiên cường của họ.

         Không cam chịu tật nguyền

Tại hẻm 245 Nguyễn Tất Thành (phường Phù Đổng, TP.Pleiku, Gia Lai) có một dãy trọ gồm 2 phòng mà người thuê là 2 người đàn ông khiếm thị bán chổi đót. Một người tên Lăng Văn Bền (SN 1982, quê ở Lạng Sơn). Người còn lại tên Bảy (SN 1988, quê ở Đak Lắc). Tôi đã theo chân Lăng Văn Bền bán chổi đót quanh các ngả đường ở TP. Pleku và tìm gặp nhiều người khiếm thị khác để nghe chuyện không đầu hàng trước số phận tật nguyền.

Lăng Văn Bền bị mù lúc 7 tuổi. Theo Bền, nguyên nhân mù được xác định là do di truyền từ người bố. Từ nhỏ đến 15 tuổi, anh Bền sống với bố mẹ ở Lạng Sơn. Sau đó anh theo bạn rong ruổi cả nước bán chổi đót, bán vé số, bán muối i ốt. Từ năm 2010 đến nay, Bền ở Gia Lai mưu sinh. Những tháng đầu năm mới, anh bán vé số, bán muối. Các tháng còn lại trong năm, anh Bền đi 17 huyện, thị xã và thành phố TP. Pleiku bán chổi đót. “Tôi đến cơ sở mua chổi của họ với giá từ 20-25 ngàn đồng/cây rồi vác đi lại với giá 30-35 ngàn đồng. Mỗi tháng, trừ 2 ngày là mồng 1 và 15 hay lúc đau ốm thì nghỉ bán chứ không thì đi khắp cả tỉnh Gia Lai để bán chổi”-anh Bền chia sẻ.

Như lập trình, cứ 6 giờ sáng mỗi ngày, 2 người đàn ông khiếm thị này vác bó chổi đót trên vai đi bán dạo, cuối ngày về nhà trọ. “Người ta thấy mình mù nên biết giá cao hơn nơi khác nhưng vẫn mua ủng hộ. Có người 2-3 cây chổi luôn ấy. Nhưng cũng có người gian trá, lừa lọc. Nhiều lần tôi bị họ lừa, đưa thiếu tiền, lừa đổi vé số. Cũng có nhiều lần phải ngủ dọc đường vì đi bán huyện lạ trễ mất chuyến xe cuối cùng về phố. Đi bán như này dù không có nhiều tiền nhưng cũng đủ tiền trả phòng trọ và ăn uống trong tháng, không phải ăn bám gia đình”-Lăng Văn Bền kể.

Có nhiều lúc thấy chán chường đến cùng cực nhưng nghe tiếng gậy tre gõ cồng cộc cùng lời rao “ai chổi đây” của 2 người đàn ông khiếm thị vang lên trong trên đường phố đã giúp nhiều người “xốc” lại tinh thần.

Tại xã Hòa Phú (huyện Chư Pah, Gia Lai), gần 10 năm nay, bất kể nắng hay mưa, cứ 5 giờ sáng, người đàn ông khiếm thị tên Trương Đình Minh (46 tuổi) lần mò từ nhà ra Quốc lộ 14 đoạn qua xã để đi lên Trung tâm Thương mại TP. Pleiku xin ăn kiếm tiền mua thuốc, mua gạo nuôi mẹ già gần 82 tuổi bị ung thư đến tối mịt đi về nhà. “Trước đây, toàn đi bộ thôi, hai lượt đi và về hơn 3 tiếng từ nhà lên chợ lớn và ngược lại. Sau này mọi người thấy thương nên hay cho quá giang. Gần đây, xe buýt chạy từ Kon Tum xuống Gia Lai thường cho đi nhờ. Sáng họ chở xuống rồi dặn chiều ra xe rồi chở về. Trước mình xin quanh thành phố, nay chỉ xin ở chợ lớn thôi”-anh Minh bộc bạch.

Ở hai cơ sở dịch vụ của Hội Người mù tỉnh Gia Lai tại đường Cách mạng tháng 8 và đường Nguyễn Du, cứ 6 giờ sáng hàng ngày, các anh: Rmah Thôm (SN 1987, dân tộc Jrai, trú xã Ia Lang, Đức Cơ, Gia Lai), Trương Ngọc Chinh (SN 1987, trú phường An Bình, thị xã An Khê, Gia Lai), Hoàng Văn Em (SN 1976) trú thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê, Gia Lai) thức dậy để giặt giũ quần áo, dọn dẹp đồ đạc chuẩn bị đón khách. Đây là những hội viên của Hội Người mù được đưa đi học nghề tẩm quất-xông hơi-bấm huyệt cổ truyền để phục vụ nhu cầu của người dân. Mỗi con người một số phận khác nhau nhưng đã nương tựa vào nhau vượt lên trên hoàn cảnh, lo cho cuộc sống của gia đình. “Mất đôi mắt nhưng còn đôi bàn tay, khối óc, anh em chúng tôi giúp đỡ nhau vươn lên thành người có ích cho xã hội”-anh Hoàng Văn Em-Phó Chủ tịch Hội Người mù tỉnh Gia Lai cho hay.

Hạnh phúc nở hoa

Không cam chịu số phận, những con người có số phận không may mắn đã nỗ lực vươn để trở thành người có ích cho xã hội. Ý chí của họ là động lực lớn cho nhiều số phận không may mắn khác. Họ đã tìm được sự đồng cảm, đồng âm. Trong số 851 người mù là hội viên của Hội Người mù tỉnh Gia Lai thì có nhiều cặp đôi nên duyên vợ chồng từ sự giúp đỡ, vun vén của cộng đồng, tổ chức hội. Điển hình như vợ chồng Rmah Thôm-Rơ Lan Úc (2001, trú huyện Đức Cơ); Trương Ngọc Chinh-Nguyễn Thị Xuân Phương (SN 1978, trú An Khê). 

Khi sinh ra, đôi mắt của Rmah Thôm sáng bình thường như bao đứa trẻ khác. Thôm bị mù vì đau mắt đỏ nhưng không kịp chữa trị. Lúc nhỏ, Thôm ở cùng và đi chăn bò cho các anh chị ruột. Một lần tình cờ, nghe tin ở tỉnh có Trung tâm Bảo trợ xã hội tổng hợp giúp đỡ cho người tật nguyền, không may mắn, Thôm tự đến cơ quan chức năng làm giấy tờ và được nhận. Sinh sống cùng các ban có số phận không may mắn ở trung tâm hơn 7 năm thì Thôm xin đi học nghề tẩm quất-bấm huyệt rồi chuyển về làm ở cơ sở dịch vụ của Hội Người mù tỉnh Gia Lai tại địa chỉ 127 Cách mạng tháng 8, phường Hoa Lư, TP. Pleiku). Vợ Thôm là Rơ Lan Úc bị mù không rõ nguyên nhân dù lúc nhỏ mắt sáng. Qủa tim hai người trẻ tìm được tiếng nói chung, họ kết hôn. Hiện hai vợ chồng đang ngóng ngày đứa con đầu lòng ra đời trong niềm sung sướng vô bờ. 

Tương tự là vợ chồng Trương Ngọc Chinh-Nguyễn Thị Xuân Phương. Chinh bị mù do tai nạn giao thông. Phương bị mù bẩm sinh. Họ cùng nhau làm việc tại cơ sở dịch vụ của Hội Người mù tỉnh Gia Lai ở địa chỉ 28 Nguyễn Du, phường Tây Sơn, TP. Pleiku) rồi nên duyên vợ chồng. Hiện 2 vợ chồng và họ hàng khấp khởi chờ đợi đứa con đầu lòng của họ ra đời. “Tôi bị mù năm 2008 sau va chạm giao thông. Tỉnh dậy, biết mình đã mù, tôi nhiều lần định tự tử. Sau nghe lời khuyên can, tôi đi học nghề tẩm quất ở tỉnh Bình Định. Vợ tôi bị mù bẩm sinh ở với gia đình đến cuối năm 2017 thì Hội Người mù tỉnh đến vận động đi học nghề. Trong quá trình truyền nghề cho nhau, chúng tôi thương nhau rồi làm lễ cưới. Ngày xưa vợ tôi nhút nhát lắm, sau khi lên đây ở, gia đình phải thay phiên nhau lên động viên. Khi nhận tháng lương đầu tiên ở cơ sở, vợ tôi òa khóc nức nở. Khóc vì vui mừng, lần đầu tiên cầm đồng tiền do chính tay mình làm ra”-anh Chinh nhớ lại.

Ông Nguyễn Văn Hùng-Chủ tịch Hội Người mù tỉnh Gia Lai cho biết: “Hội viên của hội, có nhiều người đã có gia đình. Có cặp thì chồng mù vợ mắt sáng. Có cặp 2 vợ chồng cùng mù. Nhiều cặp người mù có kinh tế khá, con cái học hành tử tế như anh Hoàng Văn Em, Trần Văn Dũng(đường Phạm Văn Đồng, TP. Pleiku)… Một số cặp mới vợ chồng mới cưới từ sự xe kết của anh em trong hội. Ngoài tạo việc làm thì xe kết để họ có một tổ ấm, chia sẻ với nhau trong cuộc sống là việc làm có ý nghĩa lớn”.

Với Bền và Bảy, ở chung nhà trọ với là để giúp đỡ nhau lúc ốm đau, khó khăn. Hai người này và những người cùng cảnh ngộ thường nấu ăn để thắt chặt tình đoàn kết, chia sẻ với nhau niềm vui nỗi buồn trong cuộc sống. “Chúng tôi thường tụ lại một nhà nào đó để nấu ăn, nói chuyện công việc hàng ngày. Nhất là đến Tết Nguyên đán, nếu không về quê, chúng tôi tụ bạ cùng gói bánh, đón giao thừa cho vui, chứ thui thủi một mình tủi lắm. Người thân ở quê biết cuộc sống ổn định cũng phấn khởi”-anh Bền cho biết thêm.

H.S